4. Waarheidsvinding, wat is dat eigenlijk?
Of liever stel ik de vraag anders om: Niet aan waarheidsvinding doen, is dat
- een vrijbrief om de waarheid geweld aan te doen?
-een vrijbrief voor liegen en leugenachtige beweringen?
- een vrijbrief om te grossieren in meningen die aan de feiten geen boodschap hebben?
-een vrijbrief voor willekeur en vooroordeel?
Nee, natuurlijk. Maar toch staan protesterende ouders telkens met de mond vol tanden! Wat is hier dan aan de hand?
5. Het mantra: Wij-Doen-Niet-Aan-Waarheidsvinding
Het mantra ‘Wij-Doen-Niet-Aan-Waarheidsvinding’ is een drogreden van het type Stropop. Het is afkomstig van de spindoctors van Kinderbescherming en Jeugdzorg. Ouders protesteerden tegen leugens, maar Jeugdzorg legt hen met hun mantra een klacht over iets anders, waarheidsvinding in de mond. Deze drogreden staat bekend als ‘stropop-redenering’. Waarheidsvinding is echter een rechtstheoretisch leerstuk dat als zodanig niet aan de orde is gesteld door de protesterende ouders, laat staan begrepen wordt door ouders en Jeugdzorg zelf. Jeugdzorg of Kinderbescherming hebben de rechtsplicht om de feiten volledig en naar waarheid aan de rechter voor te leggen. ‘Waarheidsvinding’ en, vervolgens, ‘rechtsvinding’, zijn taken van de rechter. Kinderrechters verzaken hun taak. Hielden de ouders nu maar vast aan hun protest tegen leugenachtigheid en misleiding. Maar nee, zij nemen de stropop over en spreken met grote verontwaardiging op hun sociale media schande met de woorden: “Jeugdzorg doet niet aan waarheidsvinding!” Dit heeft geleid tot aandacht van media en politiek. En ziedaar: het publieke en politieke debat wordt gevoerd onder de naam “Waarheidsvinding”, precies zoals de spindoctors het wilden. Het thema misleiding als zelfstandig thema wordt daarin volkomen overstemd.
6. Repressieve tolerantie
Wat is repressieve tolerantie? Daarvan spreekt men als de overheid een stem geeft aan een lastige protestgroep. Maar dan op zodanige wijze dat het debat onschadelijk gemaakt kan worden voor het bestaande beleid. Bijvoorbeeld door manipulatie. Dat is wat hier is gebeurd. Ouders en hun medestanders in media en politiek zijn in de val getrapt van repressieve tolerantie: het oorspronkelijke protest tegen brutale onwaarheden, willekeur, misleiding en vooroordeel is gesmoord in een oeverloos lekendebat over het rechtstheoretische leerstuk ‘waarheidsvinding’. Dat debat wordt gedomineerd door de spindoctors van Kinderbescherming en Jeugdzorg.
7. De Kinderombudsman
Repressieve tolerantie werkt als een sluipend gif dat het openbare debat vergiftigt. Een toonbeeld daarvan is het in 2013 verschenen rapport “Is de zorg gegrond” van de vorige kinderombudsman Dullaert. Door de natie werd Dullaert als een heilige vereerd. Zijn rapport is voor mij de grootste deceptie, ontgoocheling, in mijn carrière geweest. Protesten van ouders over de onwaarheden, ja leugens, door Jeugdzorg worden geplaatst in het kader van ontevredenheid met de voor hen nadelige conclusies die Jeugdzorg in hun casus trekt. De Kinderombudsman schrijft: “Concluderend kan worden gesteld dat het AMK, BJZ en de Raad over het algemeen professioneel en deskundig te werk gaan.” Over de cultuur van onverschilligheid voor waarheid? Geen woord. Alleen maar: “Desondanks komen fouten in het onderzoeksproces en rapportages […]met enige regelmaat voor.” En zijn aanbevelingen: méér protocollen, méér trainingen. Kortom: meer van hetzelfde.
8. Het Waarheids-amendement Van der Burg / Bergkamp
Dankzij een amendement van de Kamerleden Van der Burg (VVD) en Bergkamp (D66) is in de Jeugdwet een waarheidsplicht voor de raad voor de kinderbescherming en Jeugdzorg opgenomen:
De raad voor de kinderbescherming en de gecertificeerde instelling zijn verplicht in rapportages of verzoekschriften de van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren.
Zijn we er nu? Mogen we zo naïef zijn om dat te denken?
Voor de praktijk betekent dat slechts dat de raad en jeugdzorg tegen protesterende ouders niet meer mogen zeggen dat ze “niet aan waarheidsvinding doen”. De indieners van het waarheidsamendement echter zijn zeer vasthoudend en verdienen steun. Zij verdedigen zeer vasthoudend de bedoeling van het nieuwe wetsartikel tegenover de minister van Veiligheid en Justitie. De minister volgt braaf de aanbevelingen van de kinderombudsman: meer protocollen, beter hun best doen, meer van hetzelfde.
9. Cultuur
De cultuur bij Jeugdzorg, Kinderbescherming, AMHK en alle instellingen is vergiftigd. Vergiftigd door minachting voor de waarheid - de hoeksteen van een Rechtsstaat. Op 5 november 2013 leek de toenmalige bestuursvoorzitter BJAA (Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam) Erik Gerritsen het licht te zien met een artikel in Binnenlands Bestuur. Hij schreef (als exponent bij uitstek van de repressieve tolerantie):
“Natuurlijk moet jeugdzorg ruimhartiger worden in het toegeven van fouten, maar er is meer nodig dan dat.” Geloofwaardig klonk het niet, maar gelijk had hij: er is meer nodig dan dat!
Wat er nodig is?
- Een Waarheidscomité Jeugdzorg en Kinderbescherming
-Erkenning van misleiding van de rechterlijke macht en chantage van ouders
- Een Waarheidskamer voor Kinderrechters, vergelijkbaar met de Wrakingskamer
-Beëindiging van alle foute onder toezicht stellingen
-Terugkeer naar huis van alle onterecht uit huis geplaatste kinderen
-Zuivering bij Jeugdzorg en Raden voor de kinderbescherming
Dat Waarheidscomité moet er komen. Een comité van juristen, naar het model van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten.